De 1.5 meter samenleving; een slechte vertaling van het werkelijke probleem

Ik geloof niet in een 1.5 meter samenleving. Wat doen we trouwens als we een vaccin hebben gevonden? Alles wat we aan regels bedacht hebben dan weer uitbannen?

Met verbazing hoor ik de berichtgeving aan van de regering; "We moeten gaan wennen aan een "nieuwe normaal", de 1.5 meter samenleving!"

Hoe is het zover gekomen? Even terug in de tijd. De pandemie komt ook langs in ons land. Eerste en veruit hoogste prioriteit is ons zorgsysteem behoeden voor een tsunami aan patiënten. We moeten de piek van het aantal besmettingen zo laag mogelijk proberen te houden. Uiteraard kan ik hier niet tegen zijn, hoewel iedereen uiteraard zijn eigen mening zal hebben over de genomen maatregelen, zowel in zwaarte, spreiding en in tijd.

Toen begreep ik het nog wel. En derhalve gingen we in Nederland in een intelligente lockdown. Uiteraard met onmiddellijke en zeer ernstige gevolgen voor onze economie en welvaart. Nu we inderdaad in control lijken te komen in de zorg, hebben we ook weer tijd om na te denken over onze economie. En hier raak ik het spoor volledig bijster.

Het antwoord op het weerstaan van het weer verliezen van de controle is om onze gehele samenleving om te bouwen tot een zgn. 1.5 meter samenleving, aldus de regering.

Onze gehele samenleving, sterker nog, onze menselijke aard heeft zich ontwikkeld op basis van geborgenheid, veiligheid en leven in een sociaal kader. Natuurlijk zijn we hier en daar in onze westerse wereld doorgeslagen en hebben wij in Nederland wel een erg hoog knuffelgehalte ontwikkeld. We knuffelen wat af en niet alleen binnen onze familiare kringen, maar ook met vrienden, met onze collega's, fans, etc. Het kan zeker wat minder. Maar wij hebben domweg dat intieme contact nodig als mens. Daarnaast zijn er de vele zgn. contact beroepen. Beroepen die alleen uitgevoerd kunnen worden met juist (semi-)intiem contact. Tot slot is er een demografische uitdaging. We leven met veel (en dat worden er steeds meer als we zo doorgaan) op een klein oppervlak, ruimte is duur en schaars of veelal zelfs domweg niet beschikbaar. En daarnaast heb ik niet het gevoel dat het afstand houden van elkaar de 'holy grail' is. Het is zeker niet onmogelijk dat de verspreiding van het virus heel anders verloopt dan onze virologen ons nu willen doen geloven (stel je ook eens open voor: https://www.youtube.com/watch?v=gXevqHEF_Co). Kortom, naar mijn mening is een 1.5 meter samenleving compleet onrealistisch. En wil ik nog alleen maar wegdenken van absurde voorstellen als een "Tracing App" (lees column Plassterk in De Telegraaf van 17 april) of de inrichting van scholen op basis van een 1.5 m richtlijn.

Wat is dan wel realistisch, want zoals gezegd de pandemie jaagt nog door tot de beschikbaarheid van een vaccin?

Naar mijn mening mag de vraagstelling niet zijn: Wat moeten we doen om een 1.5 m samenleving te bouwen?, maar: Welke ideeën en oplossingen kunnen aangedragen worden om de kans op besmetting te minimaliseren, zodat wij de economie weer kunnen aanjagen?

Want, zoals gezegd, contact valt domweg niet te vermijden, contactberoepen blijven en uiteindelijk zullen grootschalige evenementen ook gaan weer plaatsvinden. De mens heeft dit nodig.

En in plaats van miljoenen euro's en massieve energie te verzetten in het bedenken hoe wij 1.5 meter afstand kunnen creëren, feitelijk een sociaal isolement aanjagen, zouden we veel energie kunnen steken in benaderingen die ons risico minimaliseren om besmet te raken of, belangrijker nog, besmetting over te brengen. Hoe meer realistisch is deze benadering!

Natuurlijk zijn er oplossingen te bedenken om het risico op besmetting te verlagen

En om maar een paar ideeën alvast neer te leggen. Mensen in contact beroepen kunnen mensen weren die ziek of grieperig zijn. Zij zouden ook kunnen opleggen dat hun clientèle een mondkapje dragen. En voor de duidelijkheid niet om zichzelf te beschermen maar om de kans te verkleinen dat zij een ziekte overdragen (en hier staat bewust "een ziekte"). Ieder individu heeft het recht zichzelf te beschermen (grondrecht), en kan derhalve besluiten om een gecertificeerd mondkapje en beschermbril te dragen. Zou trouwens een discussiepunt kunnen zijn of dat vanuit de zorg of overheidswege gefinancierd wordt.

Restaurants kunnen onderscheidend zijn door een certificaat op de deur waarop is aangegeven welke maatregelen een restaurant heeft genomen (bediening heeft beschermende kleding, op elke tafel hygiëne-doekjes/-middelen, toilet met zichtbare bezet of niet bezet indicatie (geen rij nodig) of desinfectie na toiletgang, gefilterde airconditioning (maximaal gefilterd tegen micro organismes, wellicht controle op luchtvochtigheid).

Ethische werkhouding is niet met mensen in contact komen indien ziek (ook als dat 'noodzakelijk' wordt geacht vanuit de werkgever). Indien deze regel niet werkt dan vanuit de overheid afdwingen (boete?).

Deze benadering gaat er sowieso vanuit dat we uiteindelijk komen tot een vaccin. Onze samenleving was en is onvoldoende geëquipeerd om een volgende epidemie of pandemie op te vangen, in sommige zaken is de westerse wereld zondermeer doorgeslagen, en mag het een tandje minder en met wat meer afstand tot elkaar, maar we blijven menselijk en aan onze basis behoeften mag uiteindelijk niet worden getornd. Dus ook bij een volgende uitbraak moeten we leren, zoals ook in Azië gemeengoed is, om onszelf, maar vooral ook anderen te beschermen.