Met polderen is er altijd een verlies

Ons poldermodel wordt weliswaar geroemd in vele situaties maar lijkt ons nu toch op een aantal vlakken behoorlijk dwars te zitten. Aan de onderhandelingstafel met gelijkgestemden is dat natuurlijk nooit een issue, maar vooral op het internationale speelveld is dat niet zo. Daar zijn geen gelijkgestemden.

Het angelsaskische model is kort door de bocht een "win-or-lose" benadering. Eigenlijk geldt dat ook voor onderhandelaars uit de meer zuidelijke landen in de EU.

Hoe je het ook wendt of keert, de Nederlandse insteek, het poldermodel, is er een die bij voorbaat al inlevert (bewust of onbewust). Wij zijn altijd uit op het sluiten van compromissen, zelfs als de onderhandelaars dat niet als opdracht hadden meegekregen...

In de complexe wereld van de EU voorbeelden te over in de afgelopen periode. En niet in de laatste plaats de mogelijke uitkomst van de onderhandelingen over de subsidiering van de zuidelijke landen.

Dit fenomeen van altijd inleveren vindt inmiddels ook plaats binnen onze eigen democratie. Hoewel het daar niet zozeer te maken heeft met gelijkgestemden, maar met sterke geopinieerde minderheden.

In een democratie heeft iedereen de vrijheid en ruimte om zijn mening te geven en daar naar te handelen. De voorwaarde die volgens mij de democratie hieraan stelt is dat dit niet ten koste mag gaan van de vrijheid en ruimte van anderen. En hier knelt de schoen. Het poldermodel neemt per definitie iets af van die vrijheid en ruimte als het weer eens wordt ingezet om te zoeken naar een compromis...

Maar soms wil de meerderheid domweg geen compromis. Uiteraard mag zij nooit de mening en ruimte van een minderheid ontnemen, maar moet de meerderheid dan ook altijd het er naar handelen accepteren, terwijl zij daar tegen is, zelfs al is het maar ten dele?

Hoe trots onze maatschappij ook is op 'ons poldermodel', soms zouden we ook moeten bekennen dat dit model zinloos is of zelfs een averechtse werking heeft. Dan is een harde NEE ook een goed antwoord. Zo werkt het nu eenmaal in een democratie en de minderheid zal daar genoegen mee moeten nemen.